Γερόντισσα Πανσέμνη Αυγουστάκη
Φτώχυνε η Ρεθεμνιώτικη γη, πλούτισε ο ουρανός
Επιστολιμαίος εξόδιος χαιρετισμὸς
Του Γεωργίου Βλατάκη Άρχοντος Νομοφύλακος του Οικουμενικού Πατριαρχείου και προέδρου του ιστορικού συλλόγου Ρεθυμνίων Αττικής «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ”
εις τὴν οσιωτάτην εν μοναζούσαις Πανσέμνη Αυγουστάκη ,
Καθηγουμένην της Ιεράς Μονής Μεταμορφώσεως Σωτήρος Χριστού (κουμπέ) Ρεθύμνου Κρήτης
Τελειωθείσης εν Κυρίῳ τη 26ῃ Μαρτίου σωτηρίου έτους 2022.
«Μοναχός όστις αμιγής έστι κόσμω και αενάως ομιλεί Θεώ μόνω, βλέπων βλέπεται, φιλών φιλείται και γίνεται φώς λαμπόμενος αρρήτως….και είπα, τις δώσει μοι πτέρυγας ωσεί περιστεράς και πετασθήσομαι και καταπαύσω ; ιδού εμάκρυνα φυγαδεύων και ηυλίσθην εν τη ερήμω . προσεδεχόμην τον Θεόν , τον σώζοντα με, από ολιγοψύχίας και από καταιγίδος….» (Αγ. Συμεών νέος θεολόγος)
Με ανείπωτη θλίψη πληροφορηθήκαμε την εις Κύριον αποδημία της Οσιωτάτης Γερόντισσας Πανσέμνης, Καθηγουμένης της Ιεράς Μονής Μεταμορφώσεως Σωτήρος Χριστού (κουμπέ) Ρεθύμνου Κρήτης .
Για όλους εμάς που την γνωρίσαμε, την ζήσαμε και γίναμε κοινωνοί του έργου της, η είδηση της κοίμησής της μας προκάλεσε ανείπωτο πόνο και θλίψη.
Η αποκαλούμένη Πνευματική Μητέρα απάντων των Ρεθυμνιων , η τρυφερή αυτή ψυχή που έζησε σε σκληρούς χρόνους, η ψυχή της Άσκησης, της Ταπείνωσης, της Προσφοράς, της Υπακοής, της Αγάπης και της Συγχωρητικότητας, μετέβη εις την Βασιλεία των Ουρανών και βρίσκεται πλέον ενώπιον της Καθέδρας του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, ενώπιον του Νυμφίου, του Πλάστη και Δημιουργού των Πάντων, Τον οποίον μιμήθηκε και αγάπησε ‘’ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς της καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας της’’ και στον Οποίον αφιερώθηκε ολοκληρωτικά, ψυχή τε και σώματι.
Η σεβαστή ημών Γερόντισσα Πανσέμνη «Ἐκοιμήθη». Η λέξη που τάραξε την καρδίαν μας. Η αδόκητη φυγή της γερόντισσας Πανσέμνης συγκλόνισε τα απόδημα εκ Ρεθύμνου τέκνα ,τα ανήκοντα εις τον ιστορικό σύλλογον Ρεθυμνιων Αττικής «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ» και μας έφερε κατά νου τον ευαγγελικό λόγο: μικρὸν καὶ οὐ θεωρεῖτέ με, καὶ πάλιν μικρὸν καὶ ὄψεσθέ με, ὅτι ἐγὼ ὑπάγω πρὸς τὸν πατέρα.
Η αείμνηστος Γερόντισσα Πανσέμνη , ευκλεὲς τέκνον λευϊτικής οικογενείας εκ του χωρίου Μελάμπων της επαρχίας Αγ. Βασιλείου Ρεθύμνου Κρήτης , παιδιόθεν παρθενεύουσα, με ζήλον διὰ τὴν ένθεον μοναστικὴν πολιτείαν, ετίμησε τὸ μοναχικόν σχήμα, ασκηθείσα πρώτον ως υποδειγματικὴ υποτακτικὴ εις τὴν Ιερὰν Μονην Σωτήρος Χριστού -Ρεθύμνου, υπὸ τὴν καθοδήγησιν του αειμνήστου φωτισμένου Γεροντος και κτήτορος της Μονής π. Νέστορος Βασσάλου.
Εκ νεότητος της, δεκαέξι μόλις ετών και έχοντας απόλυτη συνείδηση της κλήσης που έλαβε από τον Κύριο, εισήλθε τον Μάιο 1943 , επι γερμανικής κατοχής ,εις το μοναχικό τάγμα το οποίο και υπηρέτησε μέχρις εσχάτων, μέσω ενός σκληρού και αδιάλειπτου πνευματικού και κοινωνικού αγώνα, κοντά στην μοναχή μητέρα της Μακαρία, η οποία ήδη μόναζε από το 1938. Η ενθρόνιση της ως ηγουμένη έγινε στις 6 -8-1970 από τον μακαριστό Μητροπολίτη Ρεθυμνου & Αυλοποταμου κυρό Τίτο Συλλιγαρδάκη , όπου η μονή από ιδιόρρυθμη μετατρέπεται σε κοινοβιακή μέχρι σήμερα.
Η εμπνευσμένη προσωπικότητά της με τὸ ειρηνικό της βλέμμα, τὸ σεμνοπρεπὲς παράστημα, τὴν ὁλόκαρδον φιλοξενίαν της καὶ με τὰς σοφὰς συμβουλάς της, ενέπνεε τὴν συνοδίαν της, η οποία διαρκώς ηύξανε, καὶ ανέπαυε τὸν κάθε ἐπισκέπτην της ιεράς Μάνδρας της.
Πανθομολογουμένως υπήρξε υπόδειγμα μοναχής μὲ ανύστακτον καθημερινὴν λατρείαν, εργατικότητα υπὲρ δύναμιν, εγκάρδιον αγιογραφικήν τέχνην , συμπάθειαν καρδίας, αλλὰ καὶ αυστηρὰν τήρησιν της παραδεδομένης μοναχικής τάξεως. Μίμηση σπουδαία και τελεία η επί γης μοναχική βιοτή της.
«Τοῖς ἐρημικοῖς, ἄπαυστος ὁ θεῖος πόθος ἐγγίνεται, κόσμου ούσι του ματαίου εκτός » (Δεύτερος αναβαθμός του Α΄Ήχου)
Με πόση περηφάνεια μιλούσε για το χωριό της Μελαμπες ,εκαυχάτο δε για την καταγωγή της εκ της περιοχής του Αγίου Βασιλείου .
Είχα την ευλογία από το Θεό να την γνωρίσω και να λάβω τις σοφές συμβουλές της, τα τελευταία χρόνια της ζωής της. Να «δροσιστώ» λίγο στη σκιά της.
Δε μπορώ να λησμονήσω τις κατ’ ιδίαν συζητήσεις μας. Την έκφραση της αγάπης της. Δε μπορώ να ξεχάσω το ειρηνικό της βλέμμα. Τον ζωήρρυτο πόθο της, όταν μιλούσαμε για τους Αγ. Τέσσερις Νεομάρτυρες τους Βλατάδες όπως χαρακτηριστικά έλεγε. Την αγάπη της να αγιογραφεί όπως την δίδαξε ο παπά Νέστορας και να υμνεί την τριαδικότητα του Θεού.
Άκακη και ήρεμη βοηθούσε φτωχούς, ορφανά, πονεμένους. Όλοι εύρισκαν έναν εύδιο και ορθόδοξο λιμένα στην αγκαλιά της.Φιλάγιος και φιλακόλουθη
Την πρώτη φορά που συναντήθηκα μαζί της, αισθάνθηκα την ομορφάδα της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος Χριστού, που υπηρετούσε εκ νεότητος της. Αυτή τη γλυκιά αίσθηση που σου αφήνει στην ψυχή το θυμίαμα, το λιώσιμο του κεριού εμπρός στις άγιες εικόνες.
Ήταν το έτος 2012 όταν παρουσίασα στη Αθήνα ως πρόεδρος του συλλόγου μας το βιβλίο που αγαπητού φίλου Κωστή Ηλ. Παπαδακη που αναφερόταν στην Ι. Μονή .
Έκτοτε δεν έπαψα κάθε φορά που έρχομαι στο Ρέθυμνο να επισκέπτομαι την Ιερά Μονή και την μακαριστή Γερόντισσα με την σπουδαία αδελφότητα .
Μου είχε κάνει εντύπωση το γεγονός ότι καθόλη την διάρκεια είτε στους Χαιρετισμούς της Παναγίας είτε στην Παράκληση της ,που ελάμβανε θέση ενώπιον του εικονίσματος της Παναγίας και ακαταπαύστως έκλινε γόνυ άπειρες φορές αγόγγυστα και με τέτοια ευκολία και θείο πόθο παρα το προχωρημένο της ηλικίας της. Έκανε τη ζωή της απλή και ίσια, χωρίς περιττές ψιμυθιές .
Η Γερόντισσα Πανσέμνη Αυγουστάκη έλαμπε μέσα στην Μονή όχι με τις γνώσεις της, τα μεγάλα της λόγια, την επίδειξη του αξιώματός της αλλά με την αρετή της. Είχε δε την χάρη να συναναστραφεί με οσιακές μορφές όπως του οσίου Γεννάδιου εξ Ακουμίων, του π. Ευμενίου Σαριδακη, της γερόντισσας Μελάνης της μονής Σαββαθιανών κά.
Είχε πάντοτε μια αγαθοήρεμη έκφραση με ένα γλυκύ και ελαφρύ μειδίαμα που «αιχμαλώτιζε» όλες τις ψυχές ακόμη και τις πιο δύσκολες. Αυτό το χαμόγελο δεν ήταν αποτέλεσμα τεχνικής αλλά καρπός της κεκαθαρμένης και αγαπώσης καρδίας της και αντανακλούσε την ειρήνη της ψυχής της. Γι’αυτό και πάνω από όλα ενεργοποιούσε την αγάπη και την προσευχή στους γύρω της. Σ’ αυτές τις φωτισμένες ψυχές που στάθηκαν δίπλα της μέχρι τέλους με αυταπάρνηση και ανιδιοτελή αγάπη, όπως η αδελφή Μαριάμ, η αδελφή Τατιανή, η αδελφή Μαρκιανή , η αδελφή Λυδία και οι άλλες οι αδελφές της μονής. Δεν ορφάνεψαν μόνον οι θεόλεκτες ψυχὲς της συνοδίας της, αλλὰ καὶ ο αγιοΚρητικός και ο απανταχού τῆς Ελλάδος ορθόδοξος μοναχισμός!
Καίτοι υστερούσε στην ανθρώπινη γνώση , δεν υστερούσε σε φωτισμό αφού πρωτ’απ’όλα διατηρούσε μέσα στην αγνή ψυχή της το πνεύμα της μαθητείας και της υπακοής. Η ανεξικακία, η επιείκεια, η καλωσύνη, η φιλοξενία, η φιλανθρωπία, η αγάπη της έγιναν οι συνιστώσες της μοναχικής και ηγουμενικής της διακονίας και συνάμα οι παρακαταθήκες της προς την αδελφότητα και τα πνευματικά τέκνα της Μονής.
Η αγιασμένη ψυχή της, αποδεσμευόμενη από το φθαρτό του σώματος και ως πολίτης πλέον του Παραδείσου ένθα οι δίκαιοι αναπαύονται, συνεχίζει την αδιάκοπη προσευχή για όλους εμάς προς το συμφέρον των ψυχών και των σωμάτων ημών και αποτελεί αστείρευτη πηγή μεσιτείας προς τον Κύριο.
Ισχύουν καὶ δι᾿ αυτὴν τὰ λόγια του ιερού Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου:
«Τίς σε ἰδὼν οὐκ ἠγάπηκε; Τίς δὲ συντυχὼν οὐ γεγλύκαται; Ὦ Μῆτερ Πανσέμνη , ὡς καλός σου ὁ δρόμος! Ὡς ὅσιόν σου τὸ μνημόσυνον! μακάριον τὸ ὑπόμνημά σου! Εὐφραίνου εἰς τὴν χαρὰν τοῦ Κυρίου σου».
Η Γερόντισσα Πανσέμνη πάντα θα μας υπενθυμίζει ως μοναδική πνευματική μητέρα: Τί δεδοίκαμεν, εἰπέ μοι; Τὸν θάνατον; Ἐμοὶ τὸ ζῇν Χριστὸς, καὶ τὸ ἀποθανεῖν κέρδος. Ἔγειρε, μὴ φοβοῦ, στήθι· Χριστός Ἀνέστη! Ἀληθῶς Ανέστη!
Είθε ο Θεός να κατατάξει την ψυχή αυτής εκ Δεξιών του.Την ευχήν της να έχουμε.
Γερόντισσα Πανσέμνη Αυγουστάκη
Γερόντισσα Πανσέμνη Αυγουστάκη