Nestor I.Vassalos

O Γέροντας
Nestor I.Vassalos
   Ο Νέστωρ Ι. Βασσάλος  γεννήθηκε, στους in Dafnedes of Mylopotamos, in the year 1876, while the Russo-Turkish war was taking place in Europe.
Τό πατρικό σπίτι τοῦ Γέροντα
Τό πατρικό σπίτι τοῦ Γέροντα
His parents were Ioannis and Eleni Vassalou. In the family of Ioannis and Eleni Vassalou, apart from Nestor, there were five other children. a truly blessed large family. His worldly name was Zacharias, and, as he himself modestly testifies, he received it to "replace the hero Zacharios Hairetis in the Holy Monastery of Arkadi".
   Όταν ο Νέστωρ Ι. Βασσάλος έγινε έξι ετών (1881), λόγω της μεγάλης φτώχειας που κατέτρυχε την οικογένειά του, τον παρέλαβε ο ανάδοχός του Ανδρέας Τερζιδάκης, από το χωριό Πηγή Ρεθύμνου, για να τον μάθει γράμματα. Όταν, όμως, αργότερα, ο νονός του πέθανε, τον μικρό Ζαχαρία παρέλαβε ο θείος του Παρθένιος Βασσάλος, που τον καιρό εκείνο εκτελούσε χρέη Ηγουμένου στην Ι. Μονή Χαλέπας Μυλοποτάμου.
But the excessive zeal, with which the young Zacharias was provided by his family environment, pushed him, at one point, to an act of despair, to escape, that is, secretly, "moved by divine zeal", to I. Koudouma Monastery, in search of greater spirituality and higher stages of exercise, which would lead him more safely to the "saving truth". And such a Monastery "confirmed - as he notes in his autobiography - by the virtues of the holy men practicing there" was I. Koudouma Monastery. And the men he mentions as "saints" were, precisely, the monks Parthenios and Eumenios.
In I. Koudouma Monastery, the young Zacharias lived for a year in complete obscurity. Even these parents of his were not aware of his presence there. And when, one day, they discovered his new ascetic habitat, they went and took him and, because of his young age, brought him back to his uncle Parthenios, in the I. Monastery of Halepa.
          But this time as well, the I. Monastery of Halepa could not satisfy nor contain the deepest spiritual searches and concerns of the young Zacharias, who, after staying there for another year, succeeded, again seeking even greater exercise and spirituality , to escape again secretly, but this time to another place, much more spiritual and solemn, in the par excellence center of Orthodox spirituality, in the Perivoli tis Panagia, the holy Mountain Athos . The Elder on the Holy Mountain.
Nestor was one of those pious youths who had transfigured everything in his soul. and homeland and parents and family, in order to achieve the initial condition of monasticism, which is "abroad" and to become familiar with the yonder Creator of all creation, entering through the narrow gate.
    Εδώ ο Ζαχαρίας, στο Άγιον Όρος, θα βρει το θείο και ευλογημένο τής ψυχής του καταγώγιο στο μονύδριο τού Αγίου Δημητρίου, της Ι. Μονής Διονυσίου, όπου οι Πατέρες ασκούσαν με επιτυχία το διακόνημα τού αγιογράφου. Στο κελί αυτό θα διαμείνει για δέκα συναπτά έτη. Στο διάστημα αυτό, ο Ζαχαρίας έγινε μεγαλόσχημος μοναχός και έλαβε το όνομα Νέστωρ Ι. Βασσάλος, προς τιμήν τού μαθητή τού Αγίου Δημητρίου, Νέστορος, στο μονύδριο τού οποίου μόναζε.
O Γέροντας Στο Άγιον όρος
O Γέροντας Στο Άγιον Όρος
    At the same time, he successfully learned the art of iconography, in which, from then on, he was destined to excel brilliantly and minister with much zeal. On April 23, 1905, Nestor went to I.M. Zerbitsis, in the Xirokambi Spartis place, for hagiographic works, in whose power he was registered. During this time, the Spartan bishop Germanos Troyanos - who, since then, was connected to him with bonds of spiritual friendship and cordiality - encouraged him and ordained him a hieromonk, in the Molaus of Sparta.
Subsequently, Nestor "returned again to Mount Athos and, after three years there, came down again to Crete", due to a shock suffered by his health. The well-known Lavrio doctor Geron Athanasios Kampanaos urged him for some time to change his climate and diet. Thus, in the year 1916 Nestor will return to Rethymnon and will reside there for eighteen years, until the year 1934.
   During this time his health was completely restored and an intense spiritual movement began to be created around him, because the Elder, with him, carried the title of the pious "Saint" monk. In those interspersed years of political fluidity and successive war conflicts and upheavals, godliness was a given and certain for many of the people.
   Initially, Nestor was appointed vicar in most villages of Rethymnon province. in Gallos, Agia Irini, Roussospiti and Mikra Anogeia. For a long time (1916-1934) Nestor was also a steward (in the form of an abbot-superintendent) of the I. Monastery of Myriokefalo. At the same time, he gave the young people of Rethymno painting lessons and of hagiography, which, from the number of students he gathered, we conclude that they would have been particularly successful. In the exercise of teaching painting, Nestor appears extremely organized, since - as we read from a relevant inscription on a historical photograph from the year 1927 - Nestor seems to have informally established in our city a "Group of Students and Apprentice Artists", with one hundred and two students and female students, a fact, we think, that strongly confirms the opinion we formulated just above about the impact that Nestor's lessons would have in our city.
   Στις 15 Αυγούστου τού έτους 1934, στην Ι. Μονή Κουδουμά, παρατηρήθηκαν μεγάλα έκτροπα και επεισόδια λυπηρά κατά την πανήγυρη τής εορτής τής Κοιμήσεως τής Θεοτόκου, που κλόνισαν την μέχρι τότε μεγάλη φήμη για την πνευματικότητα τού μοναστηριού και έγιναν αφετηρία σοβαρής παρακμής και κατάπτωσης αυτού. Και η κατάσταση αυτή εκκολαπτόταν ήδη από τον Μάρτιο τού 1924, όταν έγινε στην Ελλάδα η γνωστή αλλαγή τού Ημερολογίου.
   Τα γεγονότα αυτά προβλημάτισαν έντονα τον Νέστορα, λόγω τού μεγάλου ενδιαφέροντος και της εγνωσμένης αγάπης του προς το εν λόγω Μοναστήρι, στο οποίο και ο ίδιος, έφηβος δεκαπέντε, μόλις, ετών- στα χρόνια της πολυθρύλητης και από δεκάδες θαύματα σημαδεμένης ηγουμενίας τού οσίου Παρθενίου- για ένα έτος, είχε εγκαταβιώσει. Η αγάπη του αυτή προς την Ι. Μονή Κουδουμά ενέβαλε τον Νέστορα σε μεγάλες πνευματικές ανησυχίες, για το εάν, δηλαδή, και κατά πόσον το «Νέο Ημερολόγιο» ήταν θεολογικά ορθό και εξασφάλιζε τη σωτηρία τής ψυχής τού ανθρώπου. Το Ημερολόγιο κατέστη, έκτοτε, για τον ευσεβή ιερομόναχο θέμα βαθιά συνειδησιακό. Μέσα του βρισκόταν σε μια μόνιμη και βασανιστική πάλη για το ποιος ήταν ο σωστός δρόμος, ο δρόμος τής Ορθοδοξίας και ορθοπραξίας.
   Προς τούτο και προκειμένου, όπως ο ίδιος σημειώνει, «να εξακριβώση εάν δογματικώς το ημερολόγιον έφερε αίρεσιν εις την Αγίαν Τριάδα επήγεν και πάλιν εις το Άγιον Όρος προς περισσοτέραν ακρίβειαν και γενομένης τοπικής συνόδου απεφάνθησαν οι Πατέρες ότι δογματικώς δεν φέρει το ημερολόγιον καμιάν αίρεσιν εις την ορθοδοξίαν».
   Αυτή, λοιπόν, τη διερευνητική τού Νέστορος επίσκεψη στο αγιώνυμον Όρος θα πρέπει να την τοποθετήσουμε αμέσως μετά τον δεκαπενταύγουστο τού 1934, οπότε και σημειώθηκαν τα πρώτα δραματικά επεισόδια στον Κουδουμά και ακολούθησε ο δεύτερος, με επίκεντρο, πλέον, την Ι. Μονή Κουδουμά, τοπικός (ανά την Κρήτη) περί το Ημερολόγιο διχασμός. Ο Νέστωρ, κατά λέξη, για το ταξίδι του αυτό σημειώνει στην αυτοβιογραφία του: «Μετέβην εις Άγιον Όρος ένεκα του διχασμού περί του ημερολογίου».
   Ο Νέστωρ διέμεινε στο Όρος για ένα, ακόμη, έτος διερευνώντας πνευματικά το θέμα τής σωτηρίας διά τού νέου Ημερολογίου. Παράλληλα, επιδίδεται σε αυστηρή άσκηση, νηστεία και προσευχή και αναδεικνύεται σε σπουδαία μοναχική φυσιογνωμία. Έχει πάρει την απόφασή του να μείνει πλέον οριστικά στο Άγιον Όρος, που ένιωθε να αναπαύει βαθιά την ψυχή του. Όμως, «άλλαι αι βουλαί των ανθρώπων, άλλα δε Θεός κελεύει». Γιατί στο διάστημα αυτό τής αυστηρής άσκησης και των πνευματικών του περί την Ορθοδοξία και το Νέο Ημερολόγιο εντρυφήσεων ο Νέστωρ- όπως σημειώνει στην Αυτοβιογραφία του- «είδεν οπτασίαν διαφωτισθείς εκ θείου πνεύματος και διαταχθείς εκ θείας αποκαλύψεως να κατέλθη και πάλιν εις Κρήτην, διά να ανακαλύψη τον ιερόν Ναόν τού Σωτήρος Χριστού (η Μεταμόρφωσις [τού Σωτήρος]) κείμενον εν τοις ορίοις τού χωρίου Γάλλου, τής τοποθεσίας Κουμπέ, ος έχων άφθονον και ιαματικόν ύδωρ, τουθόπερ αρδεύεται και η πόλις Ρέθυμνα. Και έλεγα εις τον Κύριον: ‘και πώς δύναμαι, Κύριε, εις ξένην γήν να κάμω ανασκαφάς να ανακαλύψω την εκκλησίαν Σου;’ Και η αόρατος φωνή και θεία δύναμις του λέγει: ‘Κάτελθε εις Κρήτην, τάδε λέγει Κύριος. Εγώ θα διατάξω τους κληρονόμους, οι έχοντες τα μερίδια εις τα οποία κείται η εκκλησία, να σου τα πωλήσουν, διά να ανεγερθεί ο ναός μου’». Στο κορυφαίο αυτό σημείο, στο οποίο αναφερόμαστε στο όραμα τού Κυρίου προς τον Νέστορα, αφήσαμε τον ίδιο τον Γέροντα- ο οποίος είχε την ανεπανάληπτη αυτήν εμπειρία τού θείου- να μας μιλήσει και εξομολογηθεί, με τα ίδια του τα λόγια, μέσα από τη Αυτοβιογραφία του.
Χειρόγραφο τοῦ Γέροντα
Χειρόγραφο τοῦ Γέροντα
   Η περιοχή από το σπηλαιώδες ναΰδριο του αγίου Σπυρίδωνος, ανατολικά, μέχρι το ρυάκι, στο σημερινό στρατόπεδο, δυτικά, ήταν διανεμημένη σε ένδεκα μερίδια, ίσα σε μήκος και πλάτος, διότι ο ιδιοκτήτης της Νικόλαος Βώλακας είχε ένδεκα παιδιά. Ο Νέστωρ από τα μερίδια αυτά, με χρήματα δικά του, αγόρασε έξι (06) και αμέσως με τη βοήθεια και πολλών ευσεβών Ρεθεμνιωτών, τους οποίους γνώριζε καλά από το παρελθόν, αλλά και παλιών ενοριτών του Γαλλιανών, οι οποίοι τον υπεραγαπούσαν, «ενεργήσας ανασκαφάς ανεύρεν την εκκλησίαν», που είχε μήκος- σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του- είκοσι τεσσάρων μέτρων και πλάτος δεκαπέντε, «τριμάρτυρος, ρυθμού βασιλικού, διάφορα σκεύη, εικόνας και δύο λαξευτά μνημεία».
   Από το έτος 1936 στην ιερά κορυφή άρχισαν να καταφθάνουν και οι πρώτες μοναχές, με πρώτη την Μακαρία, μητέρα τής σημερινής Ηγουμένης Πανσέμνης Αυγουστάκη, από τις Μέλαμπες. Το 1942, επί Γερμανικής Κατοχής, προσέρχεται στο μοναστήρι και η ηγουμένη Πανσέμνη, δεκάξι μόλις ετών, κοντά στη μητέρα της Μακαρία, προκειμένου να διδαχθεί από τον Νέστορα την αγιογραφική τέχνη.
Ο βράχος με τον καιρό έλαμψε και κατέστη η σημερινή πνευματική όαση, που προσμετρά ήδη βίον εβδομήντα και πλέον ετών. Μύρισε ο τόπος, οι πέτρες λουλούδιασαν, οι γλάστρες με τα βασιλικά και τις ορτανσίες φούντωσαν και τ’ αγιοκλήματα και τα γιασεμιά πήραν ένα γύρο και ανθοστόλισαν στοργικά τις καμάρες των κελιών.
Ὁ Γέροντας μέ τή πρώτη Ἀδελφότητα
Ὁ Γέροντας μέ τή πρώτη Ἀδελφότητα
   Είναι τα έτη, κυρίως, από το 1935- έτος ίδρυσης τής Μονής- μέχρι το 1957- έτος κοίμησης τού Γέροντα- αλλά και τα προηγούμενα, 1915- 1934, που σηματοδοτήθηκαν από την πνευματική παρουσία του, που, κατά κοινή ομολογία και μαρτυρία, αποτέλεσαν καθοριστικό παράγοντα και ορόσημο πνευματικότητας για την πόλη μας. Είναι η εποχή που όλοι οι παλιοί Ρεθεμνιώτες θυμούνται νοσταλγικά, όταν η πολιτεία μας φοιτούσε ανελλιπώς κάτω από τη στοργική, πνευματική και φιλάνθρωπη παρουσία τού θρυλικού Γέροντός της, του π. Νέστορος Βασσάλου. Άντρες, γυναίκες, παιδιά- αγόρια και κορίτσια- ανηφόριζαν καθημερινά στο μοναστήρι του, στην κυψέλη αυτήν της χάριτος, για να ακούσουν λόγο, να εξομολογηθούν ή να παρακολουθήσουν τα μαθήματα ζωγραφικής και αγιογραφίας που καθημερινά παρέδιδε ο ασκητικός ιερομόναχος σε κείνες τις δύσκολες ημέρες τού πολλαπλά στερημένου προπολεμικού (1936-1940), αλλά και μεταπολεμικού Ρεθύμνου (1944-1957).
   Η δράση αυτή του Νέστορος Βασσάλου ανάμεσα στους Ρεθυμνιώτες θεωρούμε ότι σαφώς, όσο τίποτε άλλο, καταδεικνύει ότι ο καλόγερος αυτός είχε βαθιά μέσα του την επίγνωση τής κοινωνικής, της εγκόσμιας διάστασης τού Χριστιανισμού. Θεωρούσε, δηλαδή, ότι μέσα στα προσωπικά του καθήκοντα ήταν και η αδιάκοπη προσπάθειά του για τον άνθρωπο και την κατά Χριστόν παιδεία και πρόοδό του. Το ιδεώδες τής ζωής του- όσο κι αν αυτός αγαπούσε και ειλικρινά ποθούσε την ασκητική μόνωση και ησυχία- ήταν και παρέμεινε βαθιά ανθρώπινο και κοινωνικό. Για τούτο και το μοναχικό του ιδεώδες δε στάθηκε ποτέ ο αναχωρητισμός αλλά το κοινόβιο- έχοντας και την πνευματική εμπειρία τού Αγίου Όρους, στο οποίο, ευτυχώς, σήμερα η επιστροφή στο κοινόβιο είναι σχεδόν πλήρης- και την κατεύθυνση αυτήν και παρακαταθήκη άφησε ο Γέροντας και στις υπ’ αυτόν αδελφές, που ευλαβώς συνεχίζουν μέχρι σήμερα να εφαρμόζουν στη μοναστηριακή τους ζωή.
    Ο Νέστωρ Βασσάλος κοιμήθηκε στην κλινική τού Γρηγορίου Δανδόλου, στις 7 Ιανουαρίου 1957, σε ηλικία 85 ετών.
Ὁ τάφος τοῦ Γέροντα στήν αὐλή τῆς Μονῆς
Ὁ τάφος τοῦ Γέροντα στήν αὐλή τῆς Μονῆς
ΚΩΣΤΗ ΗΛ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ
 
 
 Ι. 
Nestor I.Vassalos
Nestor I.Vassalos
Nestor I.Vassalos
Nestor I.Vassalos

Ἔργα τοῦ Γέροντα

Shopping Cart
en_GBEnglish